ปัจจุบันวิวัฒนาการการรักษาโรคมะเร็ง ได้พัฒนาไปอย่างมาก ทำให้มีทางเลือกในการรักษาที่หลากหลาย ตรงจุด และเหมาะสมกับโรคมะเร็งแต่ละชนิดมากยิ่งขึ้น บริษัท บิสซิเนสอะไลเม้นท์ จำกัด (มหาชน) ผู้นำทางด้านการก่อสร้างศูนย์รังสีรักษา และนำเข้าเทคโนโลยีการรักษาโรคมะเร็ง ได้ทำการส่งมอบเครื่องใส่แร่อิริเดียม-119 (Brachytherapy Afterloder Ir-119) BRAVOSTM ที่ติดตั้ง ณ แผนกรังสีรักษา ชั้น1 อาคารบำบัดและส่งเสริมสุขภาพ โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี เมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ.2565 ซึ่งถือเป็นเครื่องแรกของประเทศไทย และเป็นเครื่องที่100ของโลก ด้วยเทคโนโลยีล่าสุดที่ทันสมัยนี้ จะทำให้การรักษามีความถูกต้อง รวดเร็ว แม่นยำและตรงจุดมากยิ่งขึ้น
การใส่แร่คืออะไร
การบำบัดและรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งหนึ่งในนั้นคือการใส่แร่Ir-119 ซึ่งถือเป็นประเภทหนึ่งของรังสีรักษาที่ใช้ในการรักษาโรคมะเร็ง เช่น มะเร็งปากมดลูก มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งต่อมลูกหมาก การใส่แร่นี้ เป็นการใส่ต้นกำเนิดของรังสีภายในก้อนมะเร็งโดยตรง หรือบริเวณใกล้ๆกับก้อนมะเร็งนั้น ทำให้สามารถรักษาได้อย่างตรงจุด และลดความเสียหายของเนื้อเยื่อปกติบริเวณรอบๆก้อนมะเร็งนั้นได้
เม็ดแร่ Ir-119 มีลักษณะเป็นแท่งกลมๆ เล็กๆ ควบคุมการเคลื่อนที่ด้วยระบบคอมพิวเตอร์ วิ่งผ่านสายนำแร่ (Transfer Guide Tube) เพื่อเคลื่อนที่เข้าสู่ภายในตัวผู้ป่วย โดยการรักษาจะใช้เวลาไม่นานประมาณ 5-15 นาที เมื่อครบเวลาการรักษาเม็ดแร่จะถูกนำออกจากตัวผู้ป่วย และจะไม่มีรังสีตกค้างในตัวผู้ป่วย
การเตรียมตัวก่อนมารับบริการใส่แร่
ก่อนวันมาใส่แร่3วันให้รับประทานอาหารอ่อนย่อยง่าย
ขั้นตอนการรับบริการใส่แร่ที่ โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี
- ยื่นบัตรนัดหมายใส่แร่
- พยาบาลทำการตรวจสอบบัตรนัด สอบถามอาการ และให้ผู้ป่วยเปลี่ยนเสื้อผ้าเป็นชุดผู้ป่วยของโรงพยาบาล ถอดเครื่องประดับ ฟันปลอม และเก็บของมีไว้ใน locker หรือ ฝากไว้ที่ญาติ
- พยาบาลทำการวัดความดัน ประเมินอาการและเตรียมความพร้อมสำหรับการใส่แร่ สอบถามหากผู้ป่วยมีประวัติท้องผูก หรือถ่ายอุจจาระออกน้อยจะได้รับการสวนถ่ายอุจจาระ หรือดูดลมออกจากลำไส้ เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการใส่แร่ต่อไป
- ผู้ป่วยเข้ารับการใส่อุปกรณ์นำแร่ และสายสวนปัสสาวะ
- เจ้าหน้าที่ตรวจสอบตำแหน่งของอุปกรณ์นำแร่ ด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ 3 มิติ (CT Simulator)
- ให้ผู้ป่วยนอนรอการคำนวณปริมาณรังสี ใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง โดยผู้ป่วยจะนอนรอ ห้ามลุกนั่ง เพื่อไม่ให้อุปกรณ์นำแร่เคลื่อนหลุด ผู้ป่วยสามารถขยับมือและเท้า ระหว่างรอหากผู้ป่วยรู้สึกเจ็บปวดมาก สามารถขอยาแก้ป่วยเพิ่มได้
- เริ่มทำการรักษาด้วยการโหลดแร่ Ir-192 โดยจะใช้เวลา 5-15 นาที โดยเครื่อง BRAVOS เครื่องใส่แร่รักษามะเร็งพลังงานสูง3มิติ
- หลังการใส่แร่ครบตามเวลา เจ้าหน้าที่จะเอาอุปกรณ์นำแร่ออกและ สังเกตอาการผู้ป่วยหลังการรักษาเป็นเวลา 30 นาที
ผลข้างเคียงที่สามารถเกิดได้ จากการใส่แร่
- ผลข้างเคียงต่อระบบทางเดินปัสสาวะ อาจทำให้เกิดอาการปัสสาวะแสบขัดได้ ผู้ป่วยควรดื่มน้ำวันละ 1-2ลิตร ไม่กลั้นปัสสาวะนานๆ และใส่กางเกงชั้นในที่หลวมไม่อับชื้น
- ผลข้างเคียงต่อระบบทางเดินอาหาร อาจะมีอาการปวดหน่วงท้องน้อย ท้องเสียได้ ควรทานอาหารย่อยง่าย แบ่งมื้ออาหหารให้บ่อยขึ้น
ให้ผู้ป่วยสังเกตอาการหลังการรักษาแต่ละครั้ง ว่ามีไข้ เลือดออกทางช่องคลอดปริมาณมาก ปวดท้องน้อยมาก หรือมีอาการอื่นๆที่ผิดปกติ ให้รีบติดต่อแพทย์ทันที ทั้งนี้การใส่แร่ถือเป็นการรักษาได้อย่างตรงจุด มีผลข้างเคียงน้อย ลดความเสียหายของเนื้อเยื่อใช้ระยะเวลารักษาตัวสั้น และฟื้นตัวได้เร็ว
จุดเด่นของเครื่อง BRAVOS
ในอดีต การรักษามะเร็งปากมดลูก จะใช้การใส่แร่แบบ2มิติซึ่งวิธีนี้มีข้อบกพร่องคือ มีปริมาณรังสีต่ออวัยวะข้างเคียงที่ค่อนข้างสูง แต่ในปัจจุบันมีการพัฒนาการใส่แร่ ซึ่งเทคโนโนยีการใส่แร่ของเครื่องBRAVOSTMสามารถวางแผนการรักษาด้วยภาพ CT หรือ MRI ที่เป็นภาพ3มิติที่จะทำให้การวางแผนการรักษามีความถูกต้องแม่นยำและตรงจุดมากยิ่งขึ้น เนื่องจากสามารถทำให้เห็นรายละเอียดขอบเขตระหว่างเนื้อเยื่อปกติและมะเร็งได้ชัดเจนกว่าแบบ2มิติ อีกทั้งยังมีระบบทวนสอบความถูกต้องและความปลอดภัยของระบบที่ดีมากยิ่งขึ้น ทำให้ทีมแพทย์สามารถวางแผนและรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งชนิดนี้ได้อย่างเหมาะสม